| Description |
Bij de beoordeling van asielverzoeken is informatie over de situatie in het land van herkomst
van de asielzoeker van groot belang. Dergelijke informatie helpt namelijk bij het beantwoorden
van de vraag of de asielzoeker in aanmerking komt voor een asielvergunning. De Immigratieen Naturalisatiedienst (IND) gebruikt hiervoor meestal rapporten die het ministerie van
Buitenlandse Zaken opstelt, de zogeheten ‘ambtsberichten’. Wanneer geen, dan wel geen
recente, ambtsberichten over een land zijn verschenen (in 2018 betrof dit bijna de helft van
de eerste asielaanvragen) betrekt de IND vaak landeninformatie uit andere bronnen bij de
beoordeling van asielverzoeken. Er zijn namelijk ook andere organisaties die rapporten
opstellen over de situatie in landen van herkomst van asielzoekers die in meer of mindere
mate gelijkenis vertonen met de ambtsberichten. Daarnaast is er informatie beschikbaar via
bijvoorbeeld nieuwsberichten.
De staatssecretaris van Justitie en Veiligheid heeft de Adviescommissie voor
Vreemdelingenzaken (ACVZ) om advies gevraagd over de vraag hoe de IND bij het ontbreken
van een algemeen ambtsbericht het beste gebruik kan maken van deze andere bronnen van
informatie. De staatssecretaris ervaart het namelijk als een probleem dat het gebruik van
andere bronnen van landeninformatie dan de ambtsberichten niet op een transparante manier
is ingebed in het beleidsproces, de uitvoering en de rechtsbescherming. Het is niet duidelijk
wanneer een dergelijke bron wel of niet gebruikt kan worden en wanneer een bron als
betrouwbaar kan worden aangemerkt. Ook vraagt ze of het mogelijk is om een rangorde aan
te brengen in de bronnen. In dit advies beantwoorden wij de volgende adviesvraag:
Hoe kunnen bij het ontbreken van een (actueel) ambtsbericht andere openbare bronnen van
landeninformatie zo goed mogelijk gebruikt worden in het beleids- en besluitvormingsproces,
de uitvoering en rechtsbescherming en in hoeverre is hierin een rangorde aan te brengen?
De centrale vraag beantwoorden we aan de hand van de volgende deelvragen: 1) Welke criteria zijn in wet- en regelgeving, jurisprudentie en literatuur te onderscheiden
voor de beoordeling en het gebruik van landeninformatie?; 2) Wat wordt momenteel bij het ontbreken van een ambtsbericht als bruikbare en
onbruikbare bron aangemerkt om de (veiligheids)situatie in landen van herkomst te
beoordelen? Hoe wordt hiermee omgegaan door beleid/uitvoering/rechtspraak?; 3) Wat is de werkwijze en rol van het European Asylum Support Office (EASO) op het
gebied van het verzamelen, weergeven en beoordelen van landeninformatie? ; 4) Op welke landeninformatie baseren andere Europese landen hun beleidsproces,
uitvoering en rechtsbescherming?; 5) Wat zijn de voor- en nadelen van het gebruik van andere openbare landeninformatie
dan de ambtsberichten?
Voor het beantwoorden van de adviesvraag hebben we een jurisprudentie- en
literatuuronderzoek verricht, 54 IND-dossiers bestudeerd en beleidsmedewerkers,
wetenschappers en vertegenwoordigers van belangenorganisaties geconsulteerd.
|