| Description |
Migracje zagraniczne i ich wielowymiarowe skutki stają się istotnym komponentem rozwoju w coraz większej liczbie regionów w Polsce. W sensie pozytywnym bądź negatywnym oraz w sposób bezpośredni lub pośredni oddziałują na podstawowe czynniki ich rozwoju, tj. na kapitał ludzki, społeczny oraz finansowy. Ocena tego oddziaływania jest jednak wysoce ambiwalentna (por. ramka 1), aczkolwiek wyniki prezentowanych badań silniej potwierdzają obawy, a w mniejszym stopniu wskazują na szanse, jakie z procesem emigracji wiążą regiony wysyłające. Odpływ migracyjny ogranicza możliwości wykorzystania kapitału ludzkiego i tym samym wyhamowuje dynamikę regionalnej gospodarki. Jednakże emigranci mogą też pozytywnie wpłynąć na możliwości rozwojowe regionu, gdy wykorzystają zdobyte za granicą wiedzę i umiejętności do budowania jego przewagi konkurencyjnej. Kapitał społeczny jest trudno kwantyfikowalny, jednak migracje z pewnością mają wpływ na podstawowe jego kategorie, a mianowicie zarówno na aktywność społeczną, jak i przedsiębiorczość. W pierwszym przypadku znacznie ograniczają regionalny potencjał w tym zakresie, w drugim również, chyba że wzbogacony za granicą kapitał migrantów stanie się cennym źródłem regionalnej innowacyjności po ich powrocie do regionu. Również kapitał finansowy jest niezbędny w procesie rozwoju gospodarczego, a stopień jego wykorzystania w regionie określają m.in. dochody ludności oraz samorządów terytorialnych. Dzięki pracy za granicą dochody mieszkańców mogą się istotnie zwiększyć. Przeznaczane na konsumpcję zwiększają w efekcie popyt wewnętrzny w regionie oraz podnoszą możliwości realizacji nowych inwestycji. Z drugiej jednak strony, jeśli kapitał finansowy analizować w aspekcie sytuacji finansowej samorządów terytorialnych, to odpływ pracowników może oznaczać wymierną utratę dochodów z podatków oraz, w najgorszym wypadku, utratę środków zainwestowanych w wykształcenie i wyszkolenie wykwalifikowanych pracowników.
|